از آن جا که کودک باهوش نیاز به دریافت آموزش‌های متفاوتی دارند، بسیاری از پدر و مادرها به دنبال شناسایی و یا گاه اعمال آموزش‌های خاص هستند. رفتارهای طبیعی هر کودکی با توجه به ویژگی‌های سنی و شخصیت و رشد شناختی، عاطفی و جسمانی در نظر گرفته می‌شود. در این بین برخی از کودکان به طور کلی نسبت به سایر همسالان خود رشد بیشتری در زمینه هوشی دارند. کودکان باهوش نسبت به همسالان خود مسائل و چالش‌ها را به شکل متفاوت‌تری حل می‌کنند. هر والدی دوست دارد فرزند باهوشی داشته باشد. یک کودک باهوش معمولاً نشانه‌هایی قبل از ورود به دوران مدرسه از خودش نشان می‌دهد که شناخت این ویژگی‌ها کلید اساسی در جهت توسعه و پیشرفت کودک محسوب می‌شود. از این جهت آشنایی با نشانه‌های شناسایی و ویژگی‌های یک کودک باهوش برای خانواده‌ها ضروری به نظر می‌رسد. برای شناسایی و استعدادیابی کودک خود کلیک کنید.

منبع : کودک باهوش را چطور شناسایی کنیم

کودک و بچه های باهوش را چطور بشناسیم؟

تاکنون روانشناسان به تعریف واحد و مشخصی در ارتباط با هوش دست پیدا نکرده‌اند و هر روانشناسی با توجه رویکرد و نظری که دارد تعریف متفاوتی را بیان کرده است. با این حال جامع‌ترین تعریفی که اکثر متخصصین با آن موافق هستند توانایی سازگاری فرد با محیط است. به عبارتی کودک هرچقدر بیشتر بتواند با محیطش سازگار شود از هوش بیشتری برخوردار است.  

برخی دیگر از روانشناسان به مجموعه توانایی‌ها و مهارت کودک توجه دارند. از این جهت یک نمره هوش کلی یا همان IQ را برای کودک در نظر می‌گیرند و برای سایر مهارت‌ها و توانایی‌های کودک نمره جداگانه در نظر می‌گیرند. بنابراین به طور کلی می‌توان گفت نمره هوش آن چیزی است که یک آزمون معتبر هوش اندازه می‌گیرد. از جمله معتبرترین آزمون‌های هوش می‌توان به آزمون هوش وکسلر یا آزمون گاردنر اشاره کرد. نمره هوش کودک می‌تواند امکان موفقیت‌های بعدی فرد در زندگی را پیش بینی کند. بیشترین و موفق‌ترین پیش‌بین آزمون‌های هوش در ارتباط با پیشرفت تحصیلی است. به طور کلی می‌توان گفت کسانی که نمره هوشی بالاتری دارند موفقیت تحصیلی بیشتری به دست می‌آورند.

نمره هوشی می‌تواند راهی برای شناسایی و تمایز بین کودک باهوش، کودک عادی و کودک با هوش کم باشد. به عنوان مثال کودکان عادی هوشبهری بین  90 تا 109 دارند، کودکان با بهره هوشی بالا نمره‌ای بیش از 110 و کودکان با توانایی هوشی کم نمره پایین 79 می‌گیرند.  پیشنهاد می‌شود مقاله هوش کودک را هم بخوانید.

ویژگی ها و نشانه های کودک باهوش

کودکان باهوش نسبت به سایر همسالان خود توانایی‌ها و ویژگی‌هایی دارند که آن‌ها را از سایر کودکان متمایز می‌کند. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به حافظه قوی، مهارت کلامی بالا، استدلال ریاضی بالا، کنجکاو بودن، خلاقیت بالا، حل مسئله خوب، فهم مطالب پیچیده و… اشاره کرد. برای کشف استعداد کودکان کلیک کنید.

حافظه قوی

یکی از ویژگی‌های اصلی کودکان تیزهوش حافظه قوی آن‌هاست. حافظه تنها به حفظ مطالب و یادآوردی اطلاعات گذشته محدود نمی‌شود. حافظه کارکردها و انواع مختلفی دارد که می‌تواند در یادگیری و حل مسائل مختلف به کودک کمک کند. از جمله حافظه‌های مختلف می‌توان به حافظه فضایی، حافظه ریاضی، حافظه کوتاه مدت، حافظه بلند مدت و… اشاره کرد. به عبارتی می‌توان گفت تمام آموزش‌ها و کاربرد آن‌ها در زندگی و شیوه رفتار فرد در محیط‌های مختلف و… تحت تاثیر حافظه قرار دارد.

مهارت‌های کلامی بالا

این کودکان به دلیل حافظه قوی و سایر کارکردهای شناختی مهارت ارتباطی و کلامی بالایی دارند. زبان تحت تاثیر چهار کارکرد اصلی گفتن، شنیدن، خواندن و نوشتن قرار دارد، این کودکان معمولاً این فرایند‌ها و کارکردها را سریع‌تر از همسالان خود یاد می‌گیرند و در نتیجه بهتر می‌توانند با افراد دیگر ارتباط برقرار کنند. در نتیجه مهارت‌های کلامی بالا و درک دیدگاه‌های طرف مقابل باعث می‌شود تا به نسبت سایر همسالان راحت‌تر بتواند با بزرگسال‌ها صحبت و معاشرت داشته باشد.

کنجکاوی و خلاقیت بالا

کنجکاو بودن و خلاقیت بالا از دیگر ویژگی‌هایی است که می‌توان کودک باهوش را با آن‌ها شناسایی کرد. اما داشتن هوش بالا لزوماً به معنی خلاق بودن فرد نیست. خلاقیت تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد که یکی از تاثیرگذارترین این عوامل، هوش بالا است. کنجکاو بودن کودک نشان دهنده اهمیت فرد به یادگیری مطالب مختلف است و این مسئله باعث می‌شود تا کودک به طور مداوم به یادگیری علاقه داشته باشد.

استدلال ریاضی بالا

عمدتاً کودکان باهوش مهارت‌های ریاضی بالایی دارند و نسبت به سایر همسالان سرعت محاسبه و هوش ریاضی بیشتری دارند.

حل مسئله

ویژگی منحصر به فرد دیگر کودکان باهوش توانایی آن‌ها در حل مسائل و پیدا کردن راه حل است. کودک باهوش نسبت به سایر کودکان مهارت‌های بالاتری برای حل مسائل در هنگام مواجهه با مشکلات مختلف دارد. به عبارتی کودکان باهوش زودتر می‌توانند با محیط سازگار شوند و توانایی بیشتری برای حل مشکل دارند.

مشکلات کودک و بچه های باهوش

هر ویژگی و توانمندی علاوه بر مزایایی که دارد آسیب‌ها و مشکلاتی را هم به همراه دارد. به دلایل مختلفی ممکن است این کودکان در تعاملات خود مشکلاتی را تجربه کنند، درست است که کودکان باهوش می‌توان معاشرت بهتری داشته باشند، اما اگر انتظارات اطرافیان و فشارهای والدین متناسب با  توانمندی‌ها و ویژگی‌‌های نباشد می‌تواند برای آن‌ها مشکلاتی را به وجود بیارود.

معمولاً والدین با فهمیدن اینکه کودک باهوشی دارند، برای اینکه پیشرفت و توسعه بیشتری در این ویژگی کودک خود به وجود بیاورند فشارهای مضاعفی بر آن‌ها اعمال می‌کنند. زیرا که انتظار دارند تا کودک‌شان همیشه بهترین باشد و همه شرایط بهترین عملکرد را نشان دهد. این مسئله باعث ایجاد فشار زیادی بر روی کودک و مشکلات روانشناختی می‌‎شود. از این جهت این مشکلات می‌تواند مانع پیشرفت کودک شوند و عملکرد کودک کاهش پیدا کند.

یکی دیگر از مشکلاتی که برای این کودکان به وجود می‌آید این است که ممکن است توسط همسالان خود مورد پذیرش قرار نگیرند زیرا کودکان باهوش همیشه مورد تحسین و تشویق معلمان و مسئولان مدرسه قرار دارند و این مسئله ممکن است باعث شود تا در بین دوستانشان محبوبیت لازم را نداشته باشند در نتیجه احساس تنهایی کنند.

برای دریافت مشاوره در زمینه کودک می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره کودک از طریق شماره 02166419012 با برترین متخصصان کلینیک تخصصی نی نی مایند تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول